Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi Nedir?

Satış vaadi sözleşmesi, bir taşınmazın ileri bir tarihte belirli bir kişiye satışının gerçekleştirilebilmesi için yapılan ön sözleşmedir. Bu sözleşme şekle uygun bir şekilde yapılması halinde her iki tarafı da bağlar. Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi, taşınmazın sözleşmede kararlaştırılan koşullarla ilerideki bir zaman diliminde devrini amaçlayan ve iki tarafa da borç yükleyen bir sözleşmedir. Sözleşme noterde düzenlenmelidir. Satış vaadi sözleşmesi, kişiye ayni bir hak sağlamaz, kişisel nispi bir hak sağlar. Taraflar düzenledikleri ön sözleşme ile ana sözleşmenin akdedilmesini hüküm altına almak isteyebilirler. Sözleşmede, her iki tarafa da borç yüklenir ve bir taraf şartların gerçekleşmesi halinde taşınmazın kararlaştırılan bedelini karşı tarafa ödeyerek devre hazır bulunduğunu bildirmeli, diğer taraf ise taşınmaz satış bedelini aldıktan sonra taşınmazı devretmelidir.

Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi Nedir?

Türk Borçlar Kanununun 29. maddesinden alan taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri Türk Borçlar Kanununun 237. maddesi ile Türk Medeni Kanunu'nun 706. ve Noterlik Kanununun 89. maddesi hükümleri uyarınca noter önünde re’sen düzenlenmesi gereken, bir başka anlatımla geçerliliği resmi şekil şartına bağlı kılınan, tam iki tarafa borç yükleyen ve kişisel hak sağlayan sözleşme türüdür. 

Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanunu'nun 716. maddesi uyarınca açacağı tapu iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir.

28.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun her türlü tüketici işlemi ile tüketiciye yönelik uygulamaları kapsamaktadır. Konut satış sözleşmeleriyle devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri de kanun kapsamına alınmıştır.

Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesinde Noter Zorunluluğu

Gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri, Türk Borçlar Kanununun 237. maddesi ile Türk Medeni Kanununun 706. ve Noterlik Kanununun 89. maddesi hükümleri uyarınca noter önünde re’sen düzenlenmesi gereken, bir başka anlatımla geçerliliği resmi şekil şartına bağlı kılınan bir sözleşmedir.

Diğer taraftan 1512 sayılı Noterlik Kanununun noterlerin yapacağı işleri düzenleyen 60. maddesinin 3. fıkrası ve gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin “düzenleme şekilde yapılmasını” zorunlu kılan 89. maddesi taşınmaz satış vaadi sözleşmelerini yapma görevini noterlere vermiştir. Bir tanımlama yapmak gerekirse, noterde düzenlenen resmi senet; resmi bir memur tarafından hazırlanarak taraflar huzurunda okunup imzalanarak ve resmi memurca (noter tarafından) mühür ve imza ile onaylanan sözleşmedir. 

Noterde Yapılmayan Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi Yargıtay Görüşleri

Türk Borçlar Kanunu‘nun 237. maddesine göre; taşınmaz satışının geçerli olabilmesi için, sözleşmenin resmi şekilde düzenlenmesi şarttır. Taşınmaz satışı vaadi, geri alım ve alım sözleşmeleri, resmi şekilde düzenlenmedikçe geçerli olmaz.

Yargıtay kararlarına göre, bir akdin ilerde inşa edilmesine dair yapılan mukavele muteber olduğundan, eğer kanun ileride yapılacak akdi bir şekle bağlı kılmışsa (taşınmaz satışını), maddenin ikinci fıkrasında ifade edildiği üzere ön sözleşmenin (taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin) de şekle uyularak yapılması zorunludur.

Diğer taraftan 1512 sayılı Noterlik Kanununun noterlerin yapacağı işleri düzenleyen 60. maddesinin 3. fıkrası ve gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin “düzenleme şekilde yapılmasını” zorunlu kılan 89. maddesi taşınmaz satış vaadi sözleşmelerini yapma görevini noterlere vermiştir.

07.10.1953 tarihli ve 8/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında vurgulandığı üzere resmi şekilden maksat tarafların hakiki iradelerini tam olarak görevli memur huzurunda (noterde) beyan etmeleridir. Öyle ise, taşınmaz satış vaadi sözleşmelerinin kanunun aradığı resmi şekle uygun yapılması geçerlilik koşuludur.

Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesinde Zamanaşımı

Taşınmaz mal satış vaadi sözleşmesinden doğan davalar için özel bir zamanaşımı süresi öngörülmediğinden Türk Borçlar Kanununun 146. maddesi hükmü gereğince on yıllık zamanaşımı süresi uygulanır ve bu süre sözleşmenin ifa olanağının doğması ile işlemeye başlar. Taşınmaz mal satış vaadi sözleşmesinde zamanaşımı süresi on yıldır. Bu süre ifa imkanının doğduğu tarihten itibaren başlar. Ancak, satış vaat edilen taşınmaz fiilen alıcıya teslim edilmiş ise, on yıllık süre geçtikten sonra ileri sürülen zamanaşımı savunmasına itibar edilemez.

Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesine Konu Taşınmazın Satılmış Olması

Gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi, taraflarını bağlayan hukuken geçerli bir sözleşmedir. Taraflar lehine hak ve yükümlülükler doğurur. Gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine konu taşınmazın satılması halinde, satış tarihi itibariyle akdin ifası davalı yönünden imkansız hale gelir. Satış vaadi alacaklısı taşınmazın 3. kişiye devir tarihi itibariyle rayiç bedelini isteyebilir.

Satış vaadi sözleşmesi ilgilisine ancak kişisel hak sağladığından, bu hak, kural olarak tapu ile kendisinden sonra malik olan mülkiyet hakkı sahibine karşı ileri sürülemez. Yukarıda da belirtildiği üzere ayni hak ile şahsi hakkın yarışması halinde ayni hakka üstünlük tanınır. Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi tapuya şerh edilmemişse kural olarak, Türk Medeni Kanunu'nun 1023. maddesi uyarınca tapu kütüğündeki tescile iyi niyetle dayanarak mülkiyet veya bir başka ayni hak kazanan üçüncü kişinin bu kazanımının korunması icab eder.

Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi Örneği

DÜZENLEME SURETİYLE GAYRİMENKUL SATIŞ VAADİ SÖZLEŞMESİ

1. TARAFLAR

İşbu sözleşme, bir taraftan ………………………….adres………………………. adresinde yerleşik …………….SATICI ADI/UNVANI…………………. (bundan böyle kısaca “Satıcı” olarak anılacaktır) ile diğer taraftan …………………. .adres ……………………………….. adresinde yerleşik ( …………..ALICI ADI/UNVANI…………….) (bundan böyle kısaca “Alıcı” olarak anılacaktır) arasında aşağıdaki şartlar dahilinde imzalanmıştır.

2. SÖZLEŞMENİN KONUSU

İşbu Sözleşme’nin konusu Satıcı’nın maliki olduğu ve adına tescilli, tapunun (……………) ili, (………………………) ilçesi, ……………………………….. köyü sınırları içinde olan pafta (………), ada (………), parsel (………)’da kayıtlı (…………) m2 yüzölçümlü “mesken” niteliğindeki gayrimenkulün (“Gayrimenkul”) Alıcı’ya satışının Satıcı tarafından vaad ve taahhüdü ile Alıcı’nın bu vaad ve taahhüdü kabulünden ibarettir.

3. GAYRİMENKUL’UN SATIŞ BİLGİSİ VE ÖDEME PLANI

3.1. Gayrimenkul’ün toplam satış bedeli (…………satış bedeli……………)TL’dir.

3.2. Taraflar satış bedelinin Alıcı tarafından Satıcı’ya aşağıdaki belirlenen şekilde ödenmesini kararlaştırmıştır:

– Toplam satış bedelinin %(……)’sine tekabül eden (………………………)TL işbu Sözleşmenin imza tarihinde,

– Toplam satış bedelinin %(……)’sine tekabül eden (………………………)TL, işbu Sözleşmenin imzalandığı ayı izleyen aydan itibaren (………) ayda (……………)TL.lik eşit taksitler halinde,

– Toplam satış bedelinin kalan %(……)’si peşin ve nakit olarak tapu senedinin devredilmesi anında

3.3. Taksitler aylık olarak her ayın en geç 5 nci günü Satıcı’nın bildireceği banka hesabına ödenecektir. Alıcı, taksitleri ödemede temerrüde düşerse, her taksit için ayrı olarak taksit bedelinin % (………) gecikme tazminatı ödemeyi peşinen kabul ve taahhüt eder.

3.4. Alıcı, satış bedelinin usulüne uygun olarak ödenmemesi nedeniyle, Satıcı’nın sözleşmeyi feshetmesi halinde, toplam satış bedelinin %(……) kısmını karşılayan ilk ödemenin kendisine iadesinden gayrikabili rücu feragat ettiğini peşinen kabul ve taahhüt eder.

4. TAPU DEVRİ

4.1. Sözleşme konusu gayrimenkulün satış bedelinin yukarıda belirtildiği şekilde Alıcı tarafından Satıcı’ya ödenmiş olması kaydıyla; gayrimenkulün mülkiyetinin resmi şekilde Alıcı’ya tapu devri, ilgili Tapu Sicil Müdürlüğü nezdinde en geç … tarihine kadar gerçekleştirilecektir. Ancak Taraflar karşılıklı ve yazılı irade beyanları ile bu süreyi uzatabilirler. Satıcı, yukarıda belirtilen tarihe kadar resmi şekilde Alıcı’ya tapu devrini gerçekleştirmediği takdirde her gecikilen ay için Alıcı’ya (…)TL.’yi cezai şart olarak ödemeyi kabul ve taahhüt eder. Bu durumda, ayrıca Alıcı’nın sözleşmeyi feshetme ve ödemiş olduğu tutarları aylık %(…) gecikme faiziyle birlikte geri alma hakkı saklıdır.

4.2. Satıcı Sözleşme konusu Gayrimenkul’ü Alıcı’ya her türlü yasal kısıtlamadan (haciz, ipotek vs) ari ve boş şekilde teslim edecektir.

5. SÖZLEŞME’NİN DEVİR EDİLMESİ

Taraflar, işbu Sözleşme’den doğan hak ve borçlarını yazılı olarak aralarında mutabık kalmadıkça üçüncü kişilere devir veya temlik edemezler.

6. SÖZLEŞME’NİN FESHİ

Satıcı, Alıcı’nın Sözleşme’den kaynaklanan ödeme yükümlülüklerini tam ve usulüne uygun olarak yerine getirmemesi halinde, işbu Sözleşme’yi feshedebilecektir.

Alıcı’nın fesih hakkı ise yukarıda 4 no.lu maddede düzenlenmiştir.

7. HARÇ VE MASRAFLAR

İşbu Sözleşme’nin tapuya şerh edilmesine ilişkin harçlar ……………………………….. tarafından ödenecektir. İşbu Sözleşme tahtında ve Gayrimenkul’lerin tapuda devri sırasında doğacak (damga vergisi ve Noter masrafları dahil) tüm vergi, harç ve masraflar ……………………………….. tarafından ödenecektir.

8. SÖZLEŞME’NİN TAPUYA ŞERH EDİLMESİ

İşbu Sözleşme tapu kütüğüne taraflarca birlikte veya taraflardan birince şerh edilebilir.

9. TEBLİGAT ADRESLERİ

Tarafların tebligat adresleri Sözleşme’nin birinci maddesinde belirtilen adreslerdir. Taraflarca bu adreslere yapılacak tebligatlar geçerli sayılacaktır. Taraflar adres değişikliğini yazılı olarak diğer Taraf’a bildirmediği takdirde, bu adreslere yapılacak tebligatlar diğer Taraf’ca kabul edilmiş sayılır.

10. İHTİLAFLARIN ÇÖZÜMÜ

İşbu Sözleşme’den doğacak ihtilafların çözümünde (………………………) Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkilidir.

İşbu Sözleşme …….. tarihinde ……………..’da…………….. kopya olarak tanzim edilmiştir. 

Kaynak

Paylaş: