Özellikle ticari firmalar arası yapılan mal ve hizmet satışı sonrası borçlu olan firmalar borcuna karşılık çek vermektedir. Bu çek üzerinde belirtilen tarihte alacaklı ilgili bankadan çek tutarı kadar parasını almaktadır. Peki, çekin karşılığının olmaması durumunda alacaklı ne yapmalıdır?
Çek, hepimizin bildiği gibi kişi veya kurumların bankadaki hesaplarından belli bir tarihte, belge üzerinde yazan tutarı, yine belge üzerinde ismi yazan kişiye ödeme yaptırmaya yarayan kıymetli evraktır. Ancak ticari satışlar sonrası bazen çekin karşılığı çıkmamaktadır. Burada çekin karşılığı çıkmaması demek, borçlu kişinin banka hesabında borcunu karşılayacak kadar ya da hiç parasının olmaması demektedir.
5941 sayılı Çek Kanununa göre verilen çekin karşılığının bulunmaması durumunda, bankalar çek tutarının bir kısmını çek üzerinde ismi yazılı olan kişiye ödeme yapmak zorundadır. 2015 yılından evvel bankalar 600 TL’ye kadar olan kısmı ödemek zorundaydı. Ancak 2015 yılında çıkan ve resmi Gazetede yayınlanan Merkez Bankası tebliğine göre, bankaların karşılıksız çıkan her çek yaprağı için ödemek zorunda olduğu miktar, yüzde 7,1 artışla 1,120 liradan 1,200 liraya yükseltildi.
Buna göre bankalar, süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için, karşılığının hiç bulunmaması halinde, çek bedeli 1,200 lira ya da üzerinde ise 1,200 lira, çek bedeli 1,200 liranın altında ise çek bedelinin tamamını ödemekle yükümlü olacaklar. Bankalar, yasa gereği bir kısmını ödediği çekin üzerine alacaklının adı soyadı, T.C kimlik numarasını, bankanın vermiş olduğu tutarı, kalan tutarı gibi bilgileri yazar ve çekin fotokopisini alacaklıya verip aslını kendileri alır.
Çek karşılığı olmayan çek sahipleri bankanın vermiş olduğu çek fotokopisiyle beraber Cumhuriyet Başsavcılıklarına veya çekin tahsil edilmesi için icra dairelerine başvurabilirler. 5941 sayılı çek kanununa göre karşılıksız çek vermek suçtur. Karşılıksız çek verenler 3 aydan ile 5 yıl arası hapis cezalarına çarptırılırlar. İcra dairelerine verilen karşılıksız çeklerin tahsili için icra daireleri bankadan çekin aslını talep edebilir.
Gerekli işlemlerden sonra çeki kesen kişi hakkında haciz işlemi yapılır. Ancak çeki kesen ile alacaklı arasında bir anlaşma sağlanır, çekin karşılığı olan tutar ve gecikme faizleri ödenirse o zaman çek sahibi icra dairelerine yazacağı bir dilekçeyle icra takibin durdurulmasını talep ederler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder